Page 28 - «Марийские праздники»
P. 28

Марий пайрем-влак  £ - фМ .

                                     СЕМЫК

     Пайремын ш арлыме Кумдыкшо. Пайремым Марий Элыште
Илыше олык марий-влак, эрвел марий-влак эртарат.

      Эртарыме жап. Семык Кугече деч вара, шым арня эртымеке,
вӱргечын пӱра да Рушарнян Трочын кечын мучашлалтеш. Тынеш Пу­
рышо марий-влак Изарня кече гыч Пайремлаш Тӱҥалыт.

     Пайремын кӱлеш лы кш е. Семык — шочмо Калыкнан ик эн жап­

лыме да йӧратыме Пайремже. Семык Толмо Дене ме кеҥежын тол­
мыжым умылена. Кеҥеж Пагыт Ятыр тыглай огыл йӱлам койда. Нуно
эше кугезына-влакын тыглай огыл тӱняумылымашышт Дене, еш кок-
ласе илыш Дене кылдалтыныт. Ожныжо Йӱла радам тыгак мер калы­
кын илыш Радамжым йӧнештарен Колташ, родо-тукым Дене пеҥгы­
де Кылым кучен, келшен Илаш полшен.

     Пайрем Йӱла радам. Йӱла радам Ожно пайремын чыла кечыш-
тыжат шукталтын. Радамым Кажне айдем©, еш, тукым Шуктышаш
улмаш.

      Вӱргечын да Изарнян —- пайремын тӱҥ кечылаштыже, кугезына-
влак вес тӱняште улшо родыштым унала вучен Вашлийыныт, мон­
чашке пуртеныт, Тукымышт Дене пырля Уштеныт, тыгодым Кажне
Тоштыеҥлан сортам Чӱктен, уштымо кочкыш-йӱыш Дене сийленыт,
вара Ужатен Колтеныт.

     Вӱргече гыч Изарнян] Вончымо йӱд осал вийын Озаланыме Жап­
лан шотлалтын. Тудо ӱда шоныш Дене Суртышко ынже Логал манын,
оза-влак кӧгӧн Дене омсам Петыреныт, тулым ылыжтеныт, шке сур­
тыштым, ялыштым ороленыт, гӱрлӧ йӱк-йӱаным Луктын, осал шӱлы­
шым поктеныт, Самырык-влак ты Йӱдым Мыскарамат ыштылыныт,
рвезе-влак, мутлам, капка ончык Пырням ораленыт, леведы т ӱмбак
Кӱзен, тӱньык рожым Петыреныт, Мончаште вӱд Подым кумыктен кер­
тыныт. Варажым тӱшкан Олыкыш воленыт да ӱжара нӧлтмеш Модын,
мурен-куштен эртареныт, ӱдыр-влак пеледышым йогеныт.

     Пайрем тодым калык Ятыр ойӧрӧм Эскерен: мланде пашам Ыш­
таш Огеш лий улмаш, ӱдырамаш-влак шӱртым чиялтен, вынерымат
ошемден огытыл. Ты чарымым Шуктыдымо Койыш шолемым ане тӱта­
ным Пасушко Конден кертын. Кугарня, калыкыште тудым лӧпка Се­
мык маныныт, тӱшкан Жапым веселан Эртарыме кече лийын. Мер
калык кӱсле, Шӱвыр Сем почеш кап-кылым лывыртен, чоным куанда­
рен. Ӱдыр-рвезе-влак самырык пагытыштым ончычсо семынак ве-
   23   24   25   26   27   28   29   30   31   32   33