Page 28 - «Марийские праздники»
P. 28
Марий пайрем-влак £ - фМ .
СЕМЫК
Пайремын ш арлыме Кумдыкшо. Пайремым Марий Элыште
Илыше олык марий-влак, эрвел марий-влак эртарат.
Эртарыме жап. Семык Кугече деч вара, шым арня эртымеке,
вӱргечын пӱра да Рушарнян Трочын кечын мучашлалтеш. Тынеш Пу
рышо марий-влак Изарня кече гыч Пайремлаш Тӱҥалыт.
Пайремын кӱлеш лы кш е. Семык — шочмо Калыкнан ик эн жап
лыме да йӧратыме Пайремже. Семык Толмо Дене ме кеҥежын тол
мыжым умылена. Кеҥеж Пагыт Ятыр тыглай огыл йӱлам койда. Нуно
эше кугезына-влакын тыглай огыл тӱняумылымашышт Дене, еш кок-
ласе илыш Дене кылдалтыныт. Ожныжо Йӱла радам тыгак мер калы
кын илыш Радамжым йӧнештарен Колташ, родо-тукым Дене пеҥгы
де Кылым кучен, келшен Илаш полшен.
Пайрем Йӱла радам. Йӱла радам Ожно пайремын чыла кечыш-
тыжат шукталтын. Радамым Кажне айдем©, еш, тукым Шуктышаш
улмаш.
Вӱргечын да Изарнян —- пайремын тӱҥ кечылаштыже, кугезына-
влак вес тӱняште улшо родыштым унала вучен Вашлийыныт, мон
чашке пуртеныт, Тукымышт Дене пырля Уштеныт, тыгодым Кажне
Тоштыеҥлан сортам Чӱктен, уштымо кочкыш-йӱыш Дене сийленыт,
вара Ужатен Колтеныт.
Вӱргече гыч Изарнян] Вончымо йӱд осал вийын Озаланыме Жап
лан шотлалтын. Тудо ӱда шоныш Дене Суртышко ынже Логал манын,
оза-влак кӧгӧн Дене омсам Петыреныт, тулым ылыжтеныт, шке сур
тыштым, ялыштым ороленыт, гӱрлӧ йӱк-йӱаным Луктын, осал шӱлы
шым поктеныт, Самырык-влак ты Йӱдым Мыскарамат ыштылыныт,
рвезе-влак, мутлам, капка ончык Пырням ораленыт, леведы т ӱмбак
Кӱзен, тӱньык рожым Петыреныт, Мончаште вӱд Подым кумыктен кер
тыныт. Варажым тӱшкан Олыкыш воленыт да ӱжара нӧлтмеш Модын,
мурен-куштен эртареныт, ӱдыр-влак пеледышым йогеныт.
Пайрем тодым калык Ятыр ойӧрӧм Эскерен: мланде пашам Ыш
таш Огеш лий улмаш, ӱдырамаш-влак шӱртым чиялтен, вынерымат
ошемден огытыл. Ты чарымым Шуктыдымо Койыш шолемым ане тӱта
ным Пасушко Конден кертын. Кугарня, калыкыште тудым лӧпка Се
мык маныныт, тӱшкан Жапым веселан Эртарыме кече лийын. Мер
калык кӱсле, Шӱвыр Сем почеш кап-кылым лывыртен, чоным куанда
рен. Ӱдыр-рвезе-влак самырык пагытыштым ончычсо семынак ве-