Page 32 - «Марийские праздники»

Марий пайрем-влак 31
ф»

СӰРЕМ

Верысе лӱм -влак. Кӱсӧ (эрвел марий-влак), Шӱрем (Марий
Эл Республикын Советский Районжо).

Пайремын шарлыме Кумдыкшо. Сӱрем олык мэрий да По­
шкырт марий-влак Коклаште аралалт кодын. Кызыт Марий Элын
Морко, Волжск районлаште, Пошкырт кундемыште пайремлат.

Эртарыме жап. Сӱрем-Кӱсӧ Кажне ийын эртаралтеш. Южо ма­
рий-влак Кажне З ий гыч июль тӱҥалтышыште, кече Иктӧрлык (22
июнь) деч вара кум арня эртымеке пайремлат. Тудо руш Петро пай­
рем деке лишке але Петро кече Дене Иктеш толын кертеш. Пайрем
Ожно арня Мучко Шуйнен. Пайремын икымше Кечыже карт-влакын
Мутланен келшымышт почеш палемдалтын.

Пайремын кӱлеш лыкш е. Сӱрем юмыйӱла радамым шуктымаш­
те кумда верым налеш. Кеҥежым Эртарыме Моло пайрем-влак Кок­
лаште ик эн тӱҥ да жаплыме пайрем Семын палемдалтеш. Сӱрем
тодым кугу тӱткылыкым Надырым пуэн кумалмылан ойырат. Пайрем
тӱҥалтыште, ончычсо Пагытлан, кинде пеледме Жаплан увертарыме,
Мланде Аван тымыкшым аран ыше ойӧрӧм чарыме йӱлам эртаре­
ныт. Тыге пуно Озанлык да еш Сомылым тӧрлен шогымаште Юмын
нӧрӧ кумылжым йодыныт.

Пайрем Йӱла радам. Сӱрем тыглай огыл Йӱла радам гыч шо­
ген. Пайрем тодым сӱрем отышто (кӱсотышт©, кӱсӧ олмышто-—-эр­
вел марий-влакын) кумалтыш эртаралтын. Кумалме деч вара сӱрем
мужым (осал шӱлышым) Поктымо Йӱла шукталтын, Рвезе-влак кугу
йӱк-йӱаным Луктын Имне Дене ото Йыр, пасу Мучко, ял покшеч куда­
лыныт да сӱрем пучым пуалтеныт, Сурт-печым Сола Дене лупшеныт,
пӱч ден солам пудыртен, палемдыме верыш кудалтеныт але чоды­
расе укшеш сакем коденыт. Ты йӱлам шуктышо самырык-влакым ва­
ражым калык Шӧрвал Дене Сийлен. Пайрем тодым калык Йӱла тама­
кым шупшаш, аракам Йӱаш, ӱда шомакым ойлаш, йӱк-йӱаным лук­
таш чарен. Кумалтыш Эртыме кечылаште Эҥерыште Йӱштылын але
мончашке пурен кап-кылым лывыртеныт. Пайремым мӱрӧ да кушты­
маш, весела Модмаш Мучашлен. Моло пайрем семынак оза-влак унам
Вашлийыныт, Тамле кочкыш-йӱыш Дене сийленыт.